Jak samorządy mają zarządzać efektywnością energetyczną?

Jak samorządy mają zarządzać efektywnością energetyczną?
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Jak samorządy powinny realizować założenia pakietu klimatycznego zastanawiali się podczas odbywającego się w Katowicach II Europejskiego Kongresu Gospodarczego uczestnicy panelu "ABC efektywności energetycznej. Energia w miastach i regionach".

Samorządowcy, przedsiębiorcy, naukowcy i przedstawiciele rządu dyskutowali o tym w jaki sposób zrealizować cele wpisane w pakiet klimatyczny. W roku 2007 UE przyjęła pakiet działań w obszarze energii oraz zmian klimatu, którego cele mają zostać zrealizowane do roku 2020 znany pod nazwą Pakiet Klimatyczny. Ma on przyczynić się do zmniejszenia emisji do atmosfery gazów cieplarnianych poprzez takie działania jak: zmniejszenia o 20% ilości emitowanego do atmosfery CO2, zmniejszenie o 20 % zużycia energii dzięki jej bardziej efektywnemu wykorzystaniu oraz zwiększenie do 20% udziału odnawialnych źródeł energii w całkowitym jej zużyciu. Cele te funkcjonują pod kryptonimem "3 x 20".

Jednym z krajowych liderów działań zmierzających do zarządzania efektywnością energetyczną jest miasto Częstochowa. W tym celu w r. 2003 powołano tam stanowisko inżyniera miejskiego, do którego podstawowych zadań należy realizacja lokalnej polityki energetycznej. Stanowisko Inżyniera Miejskiego dziś jest w Polsce nieco zapomniane, ale w okresie międzywojennym miasta często posiadały takiego fachowca.

W Częstochowie funkcję tę pełni z sukcesami Bożena Herbuś: - Dzięki podejmowanym przez nas działaniom tylko w roku 2008 zapłaciliśmy o 623 tys. zł mniej za energię elektryczną niż w roku 2003, a w całym tym okresie zapłaciliśmy za energię o 5,877 mln. zł niż zapłacilibyśmy gdybyśmy tych działań nie podejmowali – mówi Inżynier Miejski Częstochowy. – Dzięki termomodernizacjom i innym działaniom oszczędnościowym ograniczyliśmy zużycie paliw energetycznych w 2008 r. w porównaniu do 2003 o 24 proc.

- Faktycznie samorządy nie zawsze doceniają wagę efektywności energetycznej, chyba dlatego, ze nie mają do tego odpowiednich specjalistów. My w Częstochowie postawiliśmy sobie pięć konkretnych celów. Dla nas pakiet energetyczno-klimatyczny to nie "3 razy 20", tylko "5 razy E", czyli efektywność, energetyka, ekologia, edukacja i ekonomia. To pięć obszarów, w ramach których realizujemy politykę energetyczną – mówiła Bożena Herbuś.

Jak stwierdziła wiele samorządów nie umie realizować polityki klimatycznej, bo oprócz tego, że brak im kompetentnej kadry to niska jest też świadomość społeczna potrzeby zarządzania tą sferą działalności samorządu.

- Praca nad efektywnością energetyczną to proces stały, ciągły i nieskończony – podkreśliła Bożena Herbuś.

Władze Częstochowy wprowadziły monitoring mediów energetycznych w budynkach, realizują program termomodernizacji budynków komunalnych, doprowadziły też do powołania przy prezydencie miasta Rady na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Gospodarki Energetycznej miasta Częstochowy. Wg słów Bożeny Herbuś od 2003 r. emisja dwutlenku węgla spadła w Częstochowie o 40 mln ton.

- Czy zarządzanie energią to jest problem regionu? Ja urząd marszałkowski widziałabym raczej jako usługodawcę niż twórcę bezpieczeństwa energetycznego – stwierdziła Józefa Famielec kierownik Katedry Polityki Przemysłowej i Ekologicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Jej zdaniem zapewnienie udziału energii odnawialnej w zużywanej energii musi spoczywać na barkach samorządu z punktu widzenia zapewnienia surowców, a nie np. budowy elektrowni wiatrowych.

- No chyba, że przedsiębiorstwo nie chce podejmować inwestycji na terenie tej gminy to gmina wówczas może wykonać część struktury energetycznej i jest jej właścicielem ze wszystkimi konsekwencjami – powiedziała Józefa Famielec.

- Gmina nie musi budować elektrowni, ale powinna być efektywnym organizatorem lokalnego rynku energii, tak jak nie musi być dostawcą wody, ale musi być organizatorem dostaw wody, nie musi zapewniać transportu ale powinna być organizatorem rynku transportu publicznego. To ważne, bo bardzo często lokalne przedsiębiorstwa mają skłonności monopolistyczne - wyjaśniał Olgierd Dziekoński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

- Poznań podjął decyzję o przekazaniu zarządzania energią spółce niepublicznej, podpisując stosowną umowę o wykonywaniu zadania własnego gminy ze wszystkimi elementami dotyczącymi efektywności energetycznej, CO2, itd. – powiedział reprezentujący tę spółkę Bogdan Świątek dyrektor ds. rozwoju Dalkia Poznań.

Jego zdaniem miejski zakład budżetowy czy jednoosobowa spółka gminy albo małego miasta nie jest w stanie rozwijać systemów ciepłowniczych na miarę oczekiwań unijnych dyrektyw dotyczących redukcji CO2 itd.: - Tutaj efekt synergii daje współpraca wielu podmiotów w całej Polsce. Nie ma też lepszego strażnika realizacji zadań, niż zarząd firmy, który musi dbać o jej wyniki - powiedział.

- Wielu komunalnych dostawców ciepła nie wydaje już tzw. popularnych warunków przyłączenia, teraz dają ofertę, kiedy i ile ciepła mogą dostarczyć, bez względu na to gdzie obiekt w mieście się znajduje. To efekt komercyjnego podejścia do odbiorcy – mówił Bogdan Świątek.

Zapytany czy z punktu widzenia przedsiębiorcy komunalne planowanie energetyczne pomaga czy przeszkadza odpowiedział: - Każde planowanie w tym względzie może pomóc. Poznań miał taki plan i akurat nam ten plan przeszkadzał, bo nasza perspektywa obszarowa była większa niż ten plan przewidywał, ale plany można korygować. Ważna jest odpowiedz na pytanie kto ma ten plan realizować i jak zorganizować realizację tego planu.

Rozmawiano także o finansowaniu inwestycji energetycznych. Okazuje się, że dopiero od niedawna – bo od 3 lat włączono do tych celów fundusze europejskie.

- W latach 2004-2006 sektor energetyczny w zasadzie ni e korzystał z funduszy europejskich, a inwestycji w zakresie energetyki było w zasadzie niewiele. Przełomem jest perspektywa 2007-2013, w której sektor energetyki może korzystać i właśnie teraz Polska jest liderem w korzystaniu z funduszy strukturalnych dla celów energetycznych – powiedział Jarosław Orliński z Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego.

O wielkiej aktywności polskich samorządów świadczą też słowa Gabrieli Lenartowicz prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach: - Z Około 400 mln zł rocznie około 80 proc. konsumują jednostki samorządu terytorialnego. Są bardo aktywne, przykładem Częstochowa. Była prekursorem w programie obejmującym przedsięwzięcia termomodernizacji budynków zbiorowego zamieszkania.

WFOŚiGW w Katowicach wspiera zadania pozainwestycyjne związane z edukacją: programy, akcje, kampanie edukacyjne, a także programy efektywności energetycznej z uwzględnieniem OZE.

- 50-procentowe umorzenie pożyczek stwarza okazję do podwyższenia efektywności ekonomicznej przedsięwzięcia, a 3 proc. oprocentowania może zachęcać do takich działań – powiedziała prezes Lenartowicz.
Jak zauważył Jacek Szymczak, prezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie z badań Eurobarometru wynika, że aż 75% Polaków jest za wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii: - Ale te deklaracje nie przekładają się na inicjatywy lokalne i ciągle mamy w Polsce np. protesty przeciwko spalarniom śmieci, z których także można otrzymywać energię.

Wszyscy uczestnicy dyskusji zgodzili się, że bardzo ważne jest kształtowanie świadomości energetycznej już od najmłodszych lat.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE

W związku z ciszą wyborczą dodawanie komentarzy zostało tymczasowo zablokowane.

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!