Prezent dla Polski? Rynki mocy w „zimowym” pakiecie unijnych regulacji energetycznych

Przedstawione 30 listopada br. przez Komisję Europejską propozycje nowych uregulowań dla rynku energii nie wykluczają możliwości subsydiowania węgla w ramach tzw. rynków mocy. Zapisy te mogą się wydawać gestem w stronę państw mocno uzależnionych od węgla, takich jak Polska, ale jeśli spojrzeć na szerszy kontekst, okazuje się, że subsydiowanie węgla będzie dużo trudniejsze, a pozostawiona w przepisach furtka dla wsparcia węgla stanowi niepotrzebny, fałszywy sygnał.

Komisja Europejska Przedstawiła wczoraj tzw. „zimowy” pakiet (Winter Package) zawierający propozycje nowych regulacji energetycznych. Autorzy nowych przepisów zachwalali je jako „przełomowe” i „imponujące”, ale choć zawierają one wiele pozytywnych rozwiązań np. dotyczących konsumentów, pakiet ten jest również krytykowany za to, że propozycje Komisji pozostawiają jednak otwartą furtkę dla ukrytych subsydiów na rzecz węgla. Projekt zezwala państwom członkowskim na stosowanie rynków mocy, czyli mechanizmów wynagradzania firm energetycznych za utrzymywanie rezerwowych jednostek wytwórczych. Zgodnie z propozycjami Komisji, w ramach rynku mocy nie byłoby wykluczone płacenie za moc elektrowniom węglowym.

ZOBACZ TAKŻE

KE podejrzewa, że Słowacja przesadziła ze wsparciem dla Jaguara Land Rovera

Istniejące bloki węglowe mogą korzystać z rynku mocy

Pomimo towarzyszącej ogłoszeniu pakietu retoryki o wygaszaniu paliw kopalnych, limit 550 gram CO2 na kilowatogodzinę, który obecnie znalazł się w projekcie Komisji (ale nie było go tam we wcześniejszych wersjach, ujawnionych w przeciekach), i który ma rzekomo wyeliminować możliwość objęcia elektrowni węglowych wsparciem w ramach rynku mocy, dotyczy tylko nowych bloków. Jest to poważne niedociągnięcie, które oznacza, że istniejące elektrownie węglowe będą mogły potencjalnie korzystać z subsydiów w ramach rynku mocy.

Odnosząc się do możliwości stosowania mechanizmów mocowych, luksemburski europoseł Zielonych Claude Turmes stwierdził, że pakiet „zimowy” jest „prezentem dla Polski” .

Rzeczywiście, plany Polski dotyczące rynku mocy przewidywały wypłacanie pieniędzy elektrowniom węglowym, z myślą o utrzymaniu ich rentowności i zachęceniu inwestorów do modernizowania starych bloków, dzięki czemu Polska również w przyszłości miałaby wystarczająco dużo mocy węglowych by zaspokoić swoje potrzeby.

Wprawdzie darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby, ale jeśli przyjrzeć się bliżej owemu „prezentowi” dla Polski, okazuje się, że nie jest to wcale żadne dobrodziejstwo dla polskiego rządu i bazujących na węglu dużych spółek energetycznych.

Polska planowała wprowadzić system podobny do brytyjskiego rynku mocy, który został niedawno zatwierdzony przez Komisję. Opiera się on na aukcjach, w których biorą udział dostawcy mocy. Główny punkt sporny w negocjacjach dotyczył otwarcia rynku mocy dla dostawców spoza Polski – Komisja nie była skłonna zatwierdzić projektu skierowanego wyłącznie do polskich firm. Odnosząc się do możliwości otwarcia naszego systemu dla sąsiadów, minister Tchórzewski powiedział, że będą oni mogli również z niego skorzystać i zakontraktować moc oferowaną przez nasze elektrownie.