Reforma EU ETS "izoluje Polskę"

Reforma EU ETS "izoluje Polskę"
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Rumunia i Bułgaria - ale nie Polska - będą mogły wykorzystywać pieniądze ze specjalnego funduszu na modernizację swoich węglowych zakładów energetycznych. To izolowanie Polski - pisze „EUobserver” o porozumieniu z 9 listopada ws. modernizacji systemu handlu emisjami (ETS).

  • Negocjacje ws. reformy toczyły się od wielu miesięcy.
  • Wszystko wskazuje na to, że polskiej stronie nie udało się uzyskać korzystnych rozwiązań.
  • Porozumienie jest obecnie analizowane przez Polskę.

"Polska będzie wściekła" - mówi źródło zbliżone do negocjacji, cytowane przez "EUobserver". Portal przypomina, że choć czwartkowe porozumienie z PE zostało wynegocjowane przez prezydencję estońską w UE w imieniu Rady UE, zrzeszającej kraje członkowskie, to Polska by go prawdopodobnie nie poparła. Przypomina, że w negocjacjach miedzy państwami członkowskimi w lutym Polska głosowała przeciw projektowi reformy.

Negocjacje w sprawie reformy systemu handlu emisjami toczyły się od wielu miesięcy, a państwa UE nie mogły porozumieć się co do wielu kwestii. Powodem impasu w rozmowach była m.in. kwestia tego, w jaki sposób mają być wykorzystywane środki z nowego funduszu modernizacji. PE i część państw członkowskich opowiadały się za tym, aby instalacje emitujące ponad 450 gramów dwutlenku węgla na kilowatogodzinę nie otrzymywały środków z funduszu. To wykluczyłoby elektrownie węglowe.

Z nieoficjalnych wynika, że w wynegocjowanej 9 listopada propozycji ostatecznie nie znalazł się żaden limit dotyczący gramów emisji dwutlenku węgla na kilowatogodzinę. "Nie ma co prawda limitu, ale propozycja zakłada, że z funduszu nie będą mogły skorzystać kraje, które chciałaby modernizować energetykę węglową. Zawarty został jedynie wyjątek dla krajów, które są poniżej pewnego limitu PKB na mieszkańca, co oznacza, że środki na energetykę węglową będą mogły przeznaczyć de facto tylko Rumunia i Bułgaria" - powiedziało PAP źródło w Radzie UE.

Ten wyjątek dla Rumunii i Bułgarii nie będzie przekładał się na konkretne kwoty w euro, ale na tzw. uprawnienia do emisji CO2. Te uprawnienia są sercem europejskiego systemu handlu emisjami, czyli ETS. Ponad 11 tys. przedsiębiorstw przemysłowych i elektroenergetycznych w UE otrzymuje lub musi kupować uprawnienia do emisji, może też nimi handlować zgodnie ze swoimi potrzebami. Jest to kluczowy element polityki UE na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Elementem tego systemu ma być w przyszłości właśnie nowy fundusz modernizacji.

Jak podaje "EUobserver", ten fundusz będzie dystrybuował 310 mln uprawnień wśród najbiedniejszych krajów UE. 16 mln z nich ma być dostępnych dla Bułgarii i Rumunii na modernizację energetyki cieplnej na węgiel, a dokładnie ogrzewanie miejskie.

"Przy obecnej cenie 7,7 euro za tonę CO2 oznacza to 123 mln euro. Jednak jeśli ceny uprawnień wzrosną na przykład do 20 euro - czego oczekują unijni prawodawcy - worek z pieniędzmi wyniesie 320 mln euro" - podaje przykład portal.

Zawarte porozumienie wymaga zgody większości w PE, jak i tzw. większości kwalifikowanej w Radzie UE. "Polska może być przegłosowana" - podkreśla portal.

Jeśli Rumunia i Bułgaria będą chciały użyć środków z funduszu modernizacji na energetykę węglową, to tylko pod warunkiem, że zrekompensują one wytworzone emisje równoważnymi inwestycjami w bardziej ekologiczne źródła energii.

Przykładowo, jeśli Bukareszt lub Sofia będą chciały przeznaczyć 15 tys. uprawnień na modernizację ciepłowni opalanej węglem, będą musiały jednocześnie zainwestować tyle samo uprawnień w inne, "nie węglowe" źródła energii.

Przedstawiciel polskiej dyplomacji powiedział w czwartek PAP, że wstępne porozumienie jest obecnie analizowane przez Polskę. "W imieniu państw członkowskich negocjacje prowadziła prezydencja estońska. Musimy przeanalizować wynik negocjacji" - podało źródło. Porozumienie ma charakter wstępny i w piątek ma zostać przedstawione przez prezydencję stałym przedstawicielom krajów przy UE.

Uzgodnione stanowisko przewiduje też, że od 2021 r. liczba uprawnień do emisji będzie spadała rocznie o 2,2 proc. Obecne regulacje zakładały, że ten wskaźnik będzie wynosił 1,74 proc. Wedle porozumienia procent, o jaki liczba uprawnień będzie spadała rokrocznie, będzie mógł zostać zwiększony jeszcze bardziej w przyszłości, po wcześniejszej ocenie. Ma to w założeniu zwiększyć cenę uprawnień, a dzięki temu przyspieszyć ograniczanie emisji CO2 e UE.

Komisja Europejska wyraziła zadowolenie z porozumienia. Zaznaczyła, że otwiera ono drogę do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych zgodnie ze zobowiązaniami porozumienia klimatycznego zawartego w Paryżu.

"Dzisiejsze przełomowe porozumienie pokazuje, że Unia Europejska przekształca zobowiązanie z Paryża w konkretne działania. Wprowadzając niezbędne prawodawstwo w celu wzmocnienia unijnego systemu handlu pozwoleniami na emisję i realizowania naszych celów klimatycznych, Europa ponownie staje na czele walki ze zmianami klimatu" - powiedział w czwartek komisarz ds. klimatu Miguel Arias Canete.

Europosłanka Julie Girling, która prowadziła w PE prace nad reformą, zaznaczyła, że "umowa pokazuje, iż UE poważnie traktuje swoje przywództwo klimatyczne". "Nigdy nie jest łatwo uzyskać zgodę wśród 28 państw członkowskich (...). Teraz konieczne jest, abyśmy dążyli do realizacji celów porozumienia paryskiego, opierając się na tej umowie" - podkreśliła. Głosowanie nad wstępnym porozumieniem ma odbyć się w komisji środowiska PE 28 listopada.

System ETS obejmuje 11 tysięcy energochłonnych instalacji w państwach Wspólnoty. Instalacje te odpowiadają za 45 proc. wszystkich emisji gazów cieplarnianych w UE.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Reforma EU ETS "izoluje Polskę"

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!