Firmy sieciowe zaplanowały inwestycje za ponad 30 mld zł

Firmy sieciowe zaplanowały inwestycje za ponad 30 mld zł
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Przedsiębiorstwa sieciowe w elektroenergetyce raczej dobrze oceniają politykę taryfową regulatora, ale ciągle problemem dla nich jest tempo inwestycji hamowanych przez bariery prawne - wynika z dyskusji przedstawicieli sektora podczas III Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

Jednym z paneli dyskusyjnych dotyczących elektroenergetyki, a zorganizowanych podczas III Europejskiego Kongresu Gospodarczego był panel Infrastruktura sieciowa. Dzięki jego uczestnikom na tyle merytoryczny, że dyskusja pozwoliła zarówno zdiagnozować stan sieci jak i przewidywać, czy stan infrastruktury sieciowej przesyłowej i dystrybucyjnej będzie się poprawiał, czy raczej nie.

- Niezawodność sieci przesyłowej jest bardzo dobra. Spełnia wszystkie europejskie standardy i w tym zakresie wątpliwości nie ma żadnych. W zasadzie nie odnotowujemy przypadków, żeby z powodu niedyspozycyjności sieci przesyłowej pojawiły się ograniczenia w dostawach energii do odbiorców. To jest zjawisko, które nie występuje. Natomiast zupełnie inną kwestią jest to, że to są rzeczywiście sieci dość stare. Średnioważony ich wiek to jest około 35 lat, więc to nie są nowe urządzenia, ale też sieci energetycznych nie projektuje się na 35 lat. Projektuje się na znacznie dłuższe okresy czasu i na przykład takie kraje jak Szwajcaria mają sieci o dużo starsze. Natomiast inną kwestią jest brak odpowiedniej gęstości tych sieci. Tu rzeczywiście jesteśmy w ogonie Europy – powiedział Henryk Majchrzak, prezes PSE Operator wskazując, że ewidentna jest potrzeba budowy nowych odcinków sieci.

- Mamy bardzo duży problem z farmami wiatrowymi. Ilość złożonych wniosków o przyłączenia w Enei i Enerdze przekracza moc szczytową i powoduje to, że duża ilość linii dystrybucyjnych musi być wymieniana na przekroje dużo większe niż dystrybucyjne. O ile w książkach pisze się ,że sieć dystrybucyjna to jest 120 mm to my już mamy 240 mmm , a jeśli chcemy przyłączać w tym trybie i tempie o jaki prosi URE to musimy zmieniać przekroje na 520 mm i 1000 mm. Sieć dystrybucyjna zaczyna mieć charakter przesyłowej , a chyba tak nie powinno być – powiedział Przemysław Zaleski, wiceprezes Enea Operator.

W Polsce długość sieci elektroenergetycznych i przesyłowych razem to blisko 800 tys. km, a z tego znakomita większość przypada na sieci dystrybucyjne. Sądząc po opiniach panelistów ich stan techniczny nie odbiega specjalnie od stanu sieci przesyłowych.

- Reprezentuję sieć warszawską i w tej chwili czasy przerw w dostawach na jednego klienta są poniżej 60 minut. Jak na polskie warunki jest to niezły wynik i niezły wynik w porównaniu również ze średnią europejską. Potwierdzam, że sieci są stare, mamy do wybudowania wiele nowych linii, a proces uzyskania pozwolenia na budowę tych linii jest bardzo długi, jest dłuższy niż musi być, jest dłuższy niż byśmy chcieli. Prawo uzyskania drogi szczególnie przez teren miejski jest jedną z kluczowych barier – mówił Robert Stelmaszczyk, prezes zarządu RWE Stoen Operator.

- Sieci dystrybucyjne w PGE to jest około 350 tys. km sieci średnich i niskich napięć i 10 tys. km wysokich napięć. Są to sieci w 80 proc. przekraczające 30 lat. Natomiast to co najbardziej dotyka klientów ,czyli przerwy w dostawach, to nie jest tylko nie najlepszy stan techniczny sieci z uwagi na jej wyeksploatowanie i zamortyzowanie , ale to są także regulacje prawne które w Polsce są niedoskonałe, regulacje które nie pozwalają tak jak w innych krajach wchodzić na nieruchomości celem wycinki drzew, modernizacji sieci – mówił Piotr Szymanek, wiceprezes PGE podkreślając, że to system prawny, orzecznictwo sądów tworzą bariery rewitalizacji sieci.

- Przesadzamy trochę z podkreślaniem wieku sieci. Jeśli linia jest dobrze eksploatowana to ten wiek nie zawsze jest przeszkodą. Gorzej jest, że mamy problemy jeśli chodzi o rozwój. Zrobiliśmy kiedyś dla parlamentarnego zespołu do spraw energetyki wyjazdowe posiedzenie jako PTPIREE, gdzie podaliśmy, że aby wybudować linie 110 kV musimy poświęcić 248 dni od daty złożenia pierwszego wniosku do urzędu do uzyskania wszystkich zgód. Natomiast średnia przerw u nas wychodzi około 180 minut, ale musimy pamiętać, że Enea Operator to jest około 20 proc. kraju – powiedział Przemysław Zaleski, który ujawnił, że celem firmy jest w ciągu 5 lat odwrócenie trendu starzenia się sieci.

Na brak pieniędzy operatorzy nie narzekali. Może nawet dla postronnych słuchaczy zaskoczeniem było na jaką skalę planują inwestycje. Z planów na lata 2011-2015 złożonych w URE wynika, że dystrybutorzy planują inwestycje na ponad 28 mld zł, a podczas panelu okazało się, że PSE Operator na lata 2012-2016 planuje swoje inwestycje za około 8,5 mld zł.

- Jest to plan, który został już przyjęty przez organy korporacyjne, przez radę nadzorczą i został skierowany do URE. Z kontaktów bezpośrednich z URE wynika, że URE wyraża wolę zatwierdzenia takiego dokumentu o charakterze wieloletnim – powiedział Henryk Majchrzak.

W planie inwestycyjnym na lata 2012-2016 przygotowanym przez PSE Operator około 2 mld zł przeznaczone jest na projekt budowy mostu elektroenergetycznego Polska – Litwa. Kolejne około 2 mld zł ma być wydane na rozbudowę systemu elektroenergetycznego w związku z potrzebami wyprowadzenia nowych mocy i budowy nowych mocy wytwórczych, około 1 mld zł na modernizację sieci przesyłowych, a zamykająca plan kwota około 2 mld zł ma iść na realizację przyłączeń nowych mocy, a zwłaszcza wiatrowych

- Nie obawiam się o finansowanie. Główną barierę widzę przede wszystkim w uregulowaniu spraw formalnoprawnych, czyli uzyskaniu prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Na około kilometr linii przypada nam 100 różnych właścicieli. Taka jest ta statystyczna wielkość w tej chwili. Tych właścicieli często nie ma w kraju, często maja nieuregulowany stan formalny i to trzeba ogarnąć, żeby zyskać jedno zezwolenie. To jest w tej chwili istotna bariera w rozbudowie sieci przesyłowych – powiedział prezes Henryk Majchrzak.

- Jeśli chodzi o skalę nakładów w sieci dystrybucyjne to ona systematycznie wzrasta. 2010 rok zamknęliśmy kwotą 1,1 mld zł i to zarówno są inwestycje odtworzeniowe jak i przyłączenia nowych klientów. Już w tej chwili i uzgodniony plan na 2011 rok mamy na poziomie 1, 2 mld zł to. Jest ta kwota, która trzeba wydatkować prowadząc zamówienia publicznie – nie omieszkał wytknąć Piotr Szymanek, który wskazywał problemy wynikające z działania w reżimie ustawy o zamówieniach publicznych.

- Nasycamy rynek zamówieniami. Myślę że niedługo będzie tak, że większość firm, które zajmują się wykonawstwem dla sektora dystrybucji będzie miała bardzo solidny pakiet zleceń. Mamy tą dobrą sytuację. że nie jesteśmy w ogóle zadłużeni. Mamy dobry standing finansowy i dość dobre wyniki. W tej chwili w grupie prowadzone są projekty optymalizacyjne i staramy się wszystko co możliwe przerzucać na inwestycje, ale przy tych wielkościach inwestycji, które planujemy w tym roku – około 800 mln zł i w latach następnych przygotujemy zapewne jakieś finansowanie zewnętrze – powiedział Przemysław Zaleski.

- Poziom stawek dystrybucyjnych pozwala na zwiększenie wielkości inwestycji w infrastrukturę bez znacznego wpływu na te stawki w porównaniu do średnich europejskich. W ostatnim postępowaniu taryfowym pod koniec roku 2010 na rok 2011 regulator przyznał operatorom systemów dystrybucyjnych znacząco wyższe środki na inwestycje. W naszym przypadku jest to wzrost mniej więcej z poziomu 175 mln zł do poziomu około 200 mln zł inwestycji rocznie więc jest to postęp i uważam, że jest to krok w dobrym kierunku. Skoro taryfa na to pozwala, skoro są takie potrzeby to lepiej inwestować wcześniej niż później, bo akurat sieci dystrybucyjne to jest coś takiego co z czasem nie będzie taniało. Tereny nie tanieją – mówił Robert Stelmaszczyk.

Skoro są w sektorze pieniądze, aczkolwiek może to opinia trochę na wyrost, bo planów na okres po 2011 roku dystrybutorzy nie mają jeszcze uzgodnionych z URE i jest wola działania operatorów to obecnie stosunkowo dużą wagę należy przykładać do rozwiązań usuwających prawne bariery inwestycyjne. W trakcie dyskusji pojawiły się wątpliwości, czy to będzie w praktyce możliwe, bo jednak jakkolwiek rozbudowa sieci leży w interesie publicznym to ingeruje w prawo własności, a to zawsze kłopot. Co jednak do tej pory zostało zrobione ?

- Trzeba trochę odmitologizować opinie o barierach w rozwoju sieci, czy funkcjonowaniu sieci podobnie jak to zostało powiedziane w odniesieniu do wieku sieci. Sporo zmian prawnych, które sobie zinwentaryzowaliśmy do zrobienia jeszcze w 2006 roku zostało już przeprowadzone. Pierwsza taka zamiana - ustawy o drogach - uwolniła w pewnym zakresie posadawianie infrastruktury sieciowej w pasach drogowych. Druga bardzo ważna ustawa to była zmiana ustawy o lasach, która umożliwiła uregulowanie sytuacji prawnej w tej części infrastruktury sieciowej, która przebiega przez tereny Lasów Państwowych. Analogicznie wprowadzono zmiany do ustawy o ochronie przyrody, która umożliwia przeprowadzenie niezbędnej wycinki drzew i gałęzi , które zagrażają funkcjonowaniu linii przesyłowych – mówił Tomasz Dąbrowski, dyrektor Departamentu Energetyki w Ministerstwie Gospodarki, który wymienił więcej pozytywnych zmian w prawie niż tylko przytoczone.

Natomiast nie jest jeszcze w Sejmie ustawa o korytarzach przesyłowych, która jest trudna, bo dotyka kwestii odszkodowań za bezumowne użytkowanie cudzych gruntów przez energetykę, a generalnie, jak wyjaśnił Tomasz Dąbrowski, ma uregulować kwestie infrastruktury, ale nie tylko elektroenergetycznej, która już dziś istnieje i nie ma uregulowanego stanu prawnego oraz wprowadzić ułatwienia we wszelkiego rodzaju procedurach, które dziś w systemie prawnym istnieją, ale słabo sprawdzają się w przypadku budowania infrastruktury tak długiej jak sieci przesyłowe i sieci dystrybucyjne. Skala problemu jest ogromna, bo na przykład PGE ma nieuregulowane ponad 40 proc. stanu nieruchomości, na których stoją stacje transformatorowe i słupy.

- Zrobiliśmy dużo w prawie materialnym, bo zmieniliśmy kodeks cywilny i mamy drogę cywilnoprawną, zmieniliśmy ustawę o gospodarce nieruchomościami i mamy drogę administracyjną. Ustawa o korytarzach daje jednolity algorytm wyliczenia odszkodowania, czyli nie będzie tak, że te orzeczenia sądowe będą zupełnie różne. Natomiast możemy stworzyć jeszcze trzy ustawy, ale jest niestety kwestia stosowania prawa. Mamy sytuacje w regionie białostockim ,gdzie jeden z liczących się inwestorów na świecie wybudował fabrykę i przez protesty dwóch prywatnych rolników my nie możemy ani w postępowaniu administracyjnym ani w cywilnym ruszyć z budową linii przez cztery miesiące (…) U nas dalej opłaca się szukać kruczków prawnych, odwlekać, przeciągać ,eskalować żądania finansowe – ocenił Piotr Szymanek.

Z innych opinii też wynikało, że aczkolwiek ustawa o korytarzach przesyłowych to byłby kolejny krok ułatwiający inwestycje to jednak wątpliwe, żeby to był krok przełomowy .

- Mamy w tej chwili specustawę Euro 2012 i tam ścieżka jest dużo łatwiejsza niż w przypadku ustawy o korytarzach, a też istnieje ścieżka prawna pozwalająca znakomicie wydłużać proces inwestycyjny. Nie rozwiążemy żadną ustawą do końca problemu z poszanowaniem prawa do własności. Musimy sobie zdawać sprawę z tego, że inwestycje liniowe, które jakby nie było ingerują zarówno w wartość nieruchomości jak i w relacje w jakie wchodzą ludzie w momencie kiedy stykają się z tą infrastruktura, zawsze będą problematyczne. Chodzi o to, żebyśmy mieli jasną, klarowną ścieżkę postępowania. Po wprowadzeniu ustawy o korytarzach procedura będzie łatwiejsza, ale to nie oznacza, że będzie się szybko i łatwo budować. Będzie jaśniej i czytelniej – ocenił prezes Henryk Majchrzak.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Firmy sieciowe zaplanowały inwestycje za ponad 30 mld zł

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!