Różne drogi prowadzą do spalarni

Różne drogi prowadzą do spalarni
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

System gospodarki odpadami będzie działał efektywniej, gdy pogłębiona zostanie świadomość społeczna, dotycząca kwestii związanych z tym zagadnieniem.

Wniosek ten stanowi owoc dyskusji o odpadach, która odbyła się w ramach Europejskiego Kongresu Gospodarczego. W związku z uchwaleniem ustawy, która przekazuje odpady na własność gminom, pojawia się nowa konieczność uświadomienia obywateli w tematyce związanej z gospodarowaniem odpadami.

Dotyczy to kwestii opłat, które już niedługo będą pobierać gminy, jak i konieczności powstania niezbędnej infrastruktury. Szczególne emocje budzi w tym drugim wypadku kwestia powstawania zakładów termicznej utylizacji odpadów, czyli spalarni.

Różne są drogi dochodzenia do realizacji inwestycji związanej z budową spalarni. W Poznaniu będzie to partnerstwo publiczno-prywatne, a więc współpraca samorządu z prywatnym inwestorem. Górnośląski Związek Metropolitalny planuje wybudować spalarnię w Rudzie Śląskiej, udzielając partnerowi prywatnemu koncesji mieszanej na usługi budowlane.

Inwestycja ma być realizowana w 2012 r. W końcu w Krakowie budowa spalarni odbędzie się bez partnera prywatnego. – Koszt zakładu to ok. 645 mln zł, z czego 370 mln zł pochodzić będzie ze środków europejskich. 275 mln zł uzyskamy dzięki pożyczce z NFOŚiGW. Pożyczka zostanie spłacona z przyszłych dochodów spalarni, więc nie obciąży budżetu miasta. Z budową ruszymy w połowie 2012 r., zakład zostanie otwarty na przełomie 2014/2015 r. – opowiada Grzegorz Ostrzołek z Krakowskiego Holdingu Komunalnego.

Dodatkowe wygospodarowane środki z dochodów spalarni będą przeznaczane na obniżenie kosztów ponoszonych przez mieszkańców. Wspomniana konieczność konsultacji społecznych w kontekście planowania takich inwestycji była podkreślana zarówno przez polskich specjalistów, jak i gości z zagranicy.

Społecznym skutkiem rozwoju infrastruktury odpadowej są bowiem wyższe opłaty za usługi z nią związane. Okazuje się, że dzięki konsultacjom społecznym udało się w Krakowie osiągnąć akceptację dla budowy spalarni na poziomie 90 %. Wiedzę na temat inwestycji z własnej inicjatywy zdobywali zarówno jej zwolennicy, jak i przeciwnicy. Bezpośredni sąsiedzi planowanej inwestycji uzyskają preferencyjne warunki, dotyczące usług związanych z odpadami. Stanowi to pewną formę rekompensaty za mogące wystąpić niedogodności.

Świadomość społeczną w tym względzie można budować na różne sposoby. Ideę tę rozwinął burmistrz Żywca, Antoni Szlagor: – Potrzebna jest kampania telewizyjna, która ukaże, że w kwestii nowej ustawy czy też budowy spalarni nie chodzi o zysk, lecz o ochronę środowiska. Zmiany w myśleniu wymagają jednak czasu. W przypadku naszej gminy było to 20 lat ciężkiej pracy, by przekonać ludzi do segregacji u źródeł. Obecnie 17 gmin jest zrzeszonych w spółce „Beskid”. Zawieramy umowy z mieszkańcami, na podstawie których część kosztów ponoszą oni, resztę zaś dopłaca gmina. Uważam, że w świetle nowej ustawy samorządy będą musiały szukać środków, by w taki sposób pomagać mieszkańcom.

Prezes WFOŚiGW w Katowicach, Gabriela Lenartowicz, wsparła pomysł kampanii telewizyjnej. – Kwestia śmieci i opłat za nie dotyczy nas wszystkich. Zagrożenie brakiem porozumienia społecznego może być dotkliwe finansowo. W ramach naszej działalności realizujemy też projekt, który uczy, jak budować konsultacje społeczne.

Nowa ustawa reguluje kwestie budowy instalacji potrzebnych do utylizacji odpadów. Budować je będą mogły samodzielnie gminy. Możliwe jest także partnerstwo publiczno-prywatne. Przedsiębiorcy będą musieli spełnić określone standardy techniczne oraz organizacyjne.

Niejasności pojawiły się w związku z zastosowaną zasadą bliskości. Pytał o nią Christophe Lepinette z Veolia Enviromental Services. Małgorzata Szymborska z Ministerstwa Środowiska wyjaśniła tę kwestię w następujący sposób: – Zasada ta wynika z prawa wspólnotowego. Jeżeli instalacja będzie dla danego miasta znajdować się bliżej w sąsiednim województwie, to będzie można odpady przekazywać właśnie tam. Wskazana jest w takim wypadku budowa spalarni także na granicy między województwami.

Samorządowcy podkreślali, że wdrażanie nowej ustawy może przynieść chaos i zrodzić nowe trudności w praktyce. – Wojewódzkie plany gospodarki odpadami są nieracjonalne do potrzeb. Podział następował najwyraźniej pod wpływem grup interesów – mówił prezydent Poznania, Ryszard Grobelny (zabierz głos/oceń prezydenta).

– Obawiam się, że zaistnieje chaos z uchwalaniem opłat przez gminy w związku z oporem społecznym. Z kolei partner prywatny może się obawiać, iż społeczeństwo jego właśnie obwini za zaistniałe podwyżki cen. Apeluję do Ministerstwa Środowiska oraz do NFOŚiGW oraz WFOŚiGW o pomoc we wdrażaniu ustawy – zakończył Grobelny.

Z kolei prezydent Świętochłowic oraz prezes Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Dawid Kostempski, wezwał środowisko do szeroko zakrojonej współpracy: – Liczę na wsparcie wszystkich podmiotów, zaangażowanych w proces gospodarowania odpadami. Potrzebne rozwiązania trzeba znajdować już teraz.

Nowe regulacje dotyczące gospodarki odpadami pojawiają się już po upływie pierwszych terminów, jakie wyznaczyła Polsce na ich wdrożenie Unia Europejska. Gminy będą miały 18 miesięcy, licząc od stycznia 2012 r., na wprowadzenie wymaganych rozwiązań. Istnieje spore ryzyko, iż nie wszystkie samorządy zdążą z realizacją postanowień ustawy. Powraca w tym kontekście kwestia kar, jakie może wymierzyć Polsce UE.

Dyskusja podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego ukazała, że potrzebna jest koordynacja działań, wzajemna pomoc instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie ustawy oraz kampania społeczna, która pogłębi świadomość Polaków, dotyczącą kwestii związanych z utylizacją odpadów.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Różne drogi prowadzą do spalarni

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!