System wsparcia dla kogeneracji. Ministerstwo Energii ma założenia

Resort energii zakłada, że nowy system wsparcia dla kogeneracji oprze się na premiach dopłacanych do cen energii elektrycznej. Z przedstawionych założeń wynika, że dla istniejących instalacji premie będą ustalane przez Ministerstwo Energii, dla nowych - na aukcjach.

Kogeneracja (CHP - Combined Heat and Power) to jednoczesne wytwarzanie - w tzw. skojarzeniu - energii elektrycznej i ciepła. Jest jedną z najwydajniejszych metod produkcji energii, jednak wymaga dodatkowego wsparcia dla utrzymania konkurencyjnych cen sprzedaży energii elektrycznej. Wysokowydajna CHP od dawna zajmuje ważne miejsce w europejskich regulacjach. Obecny polski system wsparcia funkcjonuje na zasadzie obowiązku zakupu praw majątkowych (certyfikatów), ale wygaśnie z końcem 2018 r. Zgodnie z wytycznymi KE, kolejny system nie może już być oparty na tych zasadach.

W środę Ministerstwo Energii opublikowało prezentację dyrektora departamentu energii odnawialnej Andrzeja Kaźmierskiego, zawierającą założenia dla nowego systemu wsparcia. Oddzielnie mają w nim zostać potraktowane instalacje CHP istniejące, nowe oraz małe, poniżej 1 MW.

Dla instalacji istniejących system wsparcia oparty będzie o formułę premii dopłacanej do ceny energii elektrycznej. Wparcie dostaną wszystkie instalacje i będzie ono odpowiadało różnicy między ich kosztami wytwarzania energii elektrycznej, a jej rynkową ceną. ME zwraca uwagę, że mechanizm ten eliminuje ryzyko, iż dana instalacja nie wygra aukcji, co w praktyce oznaczałoby zatrzymanie produkcji.

Wysokość premii referencyjnej ustalana będzie corocznie przez ministra energii. Przy czym możliwe jest, że premia będzie równa zeru, jeżeli w danym roku dana instalacja radzi sobie na rynku sama. Instalacje zostaną podzielone na koszyki grupujące źródła o porównywalnych parametrach ekonomicznych.

Będą trzy koszyki

Natomiast system wsparcia dla nowych instalacji będzie się opierał o aukcje w typowej formule "pay as bid". Każdy inwestor przedstawiać będzie jedną ofertę oczekiwanej wysokości premii, dopłacanej do wytworzonej energii elektrycznej. Wygrywać będą oferty o najniższych cenach ofertowych. Jak podkreśla ME, takie rozwiązanie promuje wyłącznie najbardziej efektywne technologie oraz lokalizacje, przy jednoczesnej minimalizacji kosztów systemu. Wsparcie będzie przyznawane na 15 lat.

Dodatkowo pojawić się ma mechanizm odrzucania określonego procentu ofert aukcyjnych w sytuacji, gdy podaż projektów będzie mniejsza niż dostępna w ramach aukcji pula energii elektrycznej. Dzięki temu ograniczona zostanie możliwość uzyskania nadmiernego wsparcia w sytuacji niewystarczającej podaży. Aukcje poprzedzać będzie proces prekwalifikacji, czyli weryfikacja zamierzeń inwestycyjnych z punktu widzenia gotowości oraz możliwości realizacji.

Aukcje będą przeprowadzane w trzech koszykach aukcyjnych - osobno dla instalacji przemysłowych oraz pozostałych instalacji o mocy elektrycznej do 20 MW i ponad 20 MW. Budżet aukcyjny ustalany będzie przez ministra energii w roku poprzedzającym rok przeprowadzenia aukcji. Minister będzie również określał maksymalną wysokość premii, analogicznie jak w przypadku aukcji dla OZE.

Mechanizmy wsparcia mają uwzględniać zmienność kosztów wytwarzania energii w czasie, tzn. również możliwość zmiany wysokości premii w zależności od warunków zewnętrznych. W przypadku CHP koszty te zależą od kosztów operacyjnych, czyli kosztów paliwa, cen energii elektrycznej i ciepła na rynku oraz cen uprawnień do emisji CO2. Według ME mechanizm będzie umożliwiał zmianę wysokości premii ustalonej w drodze aukcji w sytuacji istotnej zmiany warunków rynkowych, przy jednoczesnym założeniu, że zmiana ta nie będzie powodowała nadmiernego wsparcia.

Małe instalacje, do 1 MWe, będą mieć oddzielny system typu feed in premium - z jedną premią bez względu na moc, rodzaj paliwa oraz charakterystykę pracy. Feed in premium oznacza stałą premię do ceny energii elektrycznej o z góry określonej wartości. Według ME to rozwiązanie pozwoli na rozwój CHP w sektorach małych i średnich przedsiębiorstw oraz w komunalnym. Małe instalacje wysokosprawnej kogeneracji mogą też stanowić istotny wkład w rozwój koncepcji klastrów energii na obszarach wielskich - ocenia ministerstwo.