Uchwała antysmogowa to "papierowe prawo". W praktyce nic się nie zmieniło
Podziel się
2
- Na 169 gmin województwa dolnośląskiego, tylko 23 samorządy poinformowały mieszkańców o obowiązującej od 1 lipca uchwale antysmogowej - tak wynika z raportu Dolnośląskiego Alarmu Smogowego (DAS).
- Wiedza samych urzędników również pozostawia wiele do życzenia. Zdarzają się przypadki, że nazywają uchwałę "papierowym prawem, które nie działa".
- Członkowie Dolnośląskiego Alarmu Smogowego sprawdzili część punktów skupu opału. Okazało się, że zakazane uchwałą miał czy węgiel brunatny wciąż są w sprzedaży, tylko zmieniły nazwy.
Od 1 lipca na terenie województwa dolnośląskiego obowiązuje uchwała antysmogowa. Została przegłosowana przez sejmik w listopadzie 2017 roku. Oznacza to, że w piecach nie wolno już spalać odpadów węglowych, węgla brunatnego i mokrego drewna. Wygląda jednak na to, że mieszkańcy w ogóle nie zdają sobie sprawy z wejścia w życie tych obostrzeń.
Samorządy nie informują
Dolnośląski Alarm Smogowy (DAS) od 1 lipca sprawdzał strony internetowe wszystkich 169 gmin woj. dolnośląskiego. Okazało się, że tylko 23 gminy opublikowały dla mieszkańców informacje o tym, że od 1 lipca obowiązuje uchwała antysmogowa, co stanowi raptem 13 proc. ogółu. Aż 139 gmin o nowych przepisach nie poinformowało w ogóle (82 proc). Pozostałych 7 gmin poinformowało o uchwałach tylko dlatego, że pojawili się tam wcześniej przedstawiciele DAS, w ramach akcji monitoringu jakości powietrza albo podczas warsztatów dla urzędników.
- Gminy są zobowiązane do działania. Dzięki uchwale, otrzymały ku temu prawne instrumenty. Oczywiście można od razu wejść mieszkańcom do domów i wystawiać mandaty, ale logiczne jest chyba wcześniejsze poinformowanie o nowych przepisach. To ostatni dzwonek, bo rozsądnie myślący ludzie własnie teraz kupują paliwo grzewcze na zimę. Wolą nie czekać do września czy października, kiedy ceny pójdą w górę - uważa Krzysztof Smolnicki, prezes fundacji EkoRozwoju i członek DAS. - Gminy nie mogą się tłumaczyć, że nie wiedzą o uchwale. Sami, każdą z nich o tym poinformowaliśmy krótko po jej przegłosowaniu. Zaproponowaliśmy dołączenie ulotki do informacji podatkowej. Ta jedna kartka w kopercie nie wymagałaby dużego nakładu finansowego. Niestety gminy nas zlekceważyły - dodaje.
Czytaj także: Uchwały antysmogowe to za mało. Ochrony klimatu nie możemy zostawić tylko politykom
Jako jedyny przykład dobrych praktyk w zakresie polityki informacyjnej, podano Wrocław. W stolicy Dolnego Śląska funkcjonuje specjalny serwis internetowy, na którym w jasny i przejrzysty sposób można zapoznać się z przepisami uchwały antysmogowej.
Urzędnikom brakuje wiedzy
DAS zwraca uwagę nie tylko na brak wiedzy mieszkańców o obowiązujących obostrzeniach dotyczących paliw grzewczych. Jak wynika z obserwacji członków alarmu smogowego, duże braki merytoryczne mają także pracownicy urzędów. I to nieraz wydziałów odpowiedzialnych za ochronę środowiska.
- Naczelnik jednego z departamentów urzędu gminy w regionie, poinformował petentkę, że na "terenie naszej gminy" uchwała antysmogowa nie obowiązuje. Od razu poprosiłem o numer telefonu i nazwisko tego urzędnika. W rozmowie ze mną tłumaczył, że rzeczywiście tak powiedział, bo uchwała to "tylko papierowe prawo, które i tak nie będzie działać" - opowiada Krzysztof Smolnicki. - Jak ma działać, jeśli za jego realizację nie zabiorą się właśnie samorządy? - pyta retorycznie.
Jak dodaje, DAS zamierza wystąpić do marszałka województwa dolnośląskiego o zorganizowanie szkoleń dla pracowników urzędów. Mieliby zostać zaznajomieni m.in. z takimi zagadnieniami, jak rzetelne informowanie o obowiązujących przepisach, oraz skuteczne ich egzekwowanie. Według wstępnych szacunków, aby w każdej gminie woj. dolnośląskiego był przynajmniej jeden przeszkolony pracownik w zakresie uchwały antysmogowej, na szkolenia trzeba będzie wydać około 80 tys. zł.
Zakazane paliwo wciąż dostępne
Poza słabą polityką informacyjną samorządów, alarm smogowy z Dolnego Śląska zwrócił także uwagę na punkty sprzedaży opału. Jego członkowie od początku lipca pojawili się w kilku wyrywkowo wybranych punktach. Okazało się, że nie zniknęły z nich zakazane uchwałą takie paliwa jak miał czy węgiel brunatny.
- Te produkty "magicznie" zmieniły nazwy. Zamiast węgla brunatnego mieliśmy eko-brykiet. Zamiast miału była tabliczka z "odsiewką". Nie przedstawialiśmy się kim jesteśmy, ale pytaliśmy pracowników o te produkty. Tłumaczyli, że z powodu nowych przepisów musieli zmienić nazwy - mówi Smolnicki.
Jak dodaje, bardzo ważne aby konsumenci podczas zakupu podejrzanych materiałów brali je na fakturę, na której wyraźnie będzie napisana nazwa. Dzięki temu, będą mogli udowodnić, np. podczas kontroli, że sprzedawca wprowadził ich w błąd.
DAS kontynuuje akcję sprawdzania samorządów. Do każdej z 169 gmin wysłano wniosek o udzielenie informacji publicznej, dotyczącej podjętych działań na rzecz ochrony środowiska. Pytania, na które samorządy muszą odpowiedzieć dotyczą m.in. tego, jakie działania dany urząd podjął w zakresie informacji w internecie czy przeprowadzonych szkoleń.
- Z doświadczenia wiemy, że czasem samorządy ignorują takie pytania. Wtedy, będziemy kierować sprawy o zaniechanie działań do sądów administracyjnych. Ostatecznie, nie chodzi nam jednak o karanie samorządów, tylko o pobudzenie ich do działania - kończy Krzysztof Smolnicki.
Poza dolnośląskim, uchwały antysmogowe przegłosowały także sejmiki województw: małopolskiego, śląskiego, opolskiego, mazowieckiego i łódzkiego. W przypadku Dolnego Śląska, uchwałę stanowią trzy akty prawne. Jedna dla gminy Wrocław, kolejna dla 11 miejscowości uzdrowiskowych a ostatnia dla całego województwa z wyłączeniem stolicy regionu i uzdrowisk.
Poza już obowiązującym ograniczeniem jeśli chodzi o używanie słabej jakości paliw grzewczych, mieszkańcy województwa dolnośląskiego do 2024 r. będą musieli wymienić źródła ciepła na ekologiczne.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
Obserwuj nas w Google News
KOMENTARZE (2)